2 Mayıs 2011 Pazartesi

Sensory Integration Therapy & Cem Vardarcı 1997 den itibaren;

Sensory Integration Therapy & Cem Vardarcı 1997 den itibaren;
Cem Jean Ayres Phd nin Sensory Integration &The Child isimli kitabında anlatılan bir çocuk tipine tıpatıp uyuyor ve o yöntemlerle tedavi ediliyor.

Otizmin 4 ana karakteristiği vardır
1-kişilerle ilişkisi
2-lisan problemi
3-sensori problem
4-zeka seviyesi

Cem’de sadece sensori problem kalmış.

Cem vuruyor çünkü vurması properioception yüzünden.
Vurması gerekiyor.
Vurursa kas ve tendonlarını hissedebiliyor.
Cem kötü bir çocuk değil,sen de kötü bir anne değilsin ama onun vurması kötü bir olay ve terapiyle geçer.

Cem’in süreklikliliği yok.
Sınıf ortamında süreklilik gerekir.

Söylenenleri dinlemiyor,takip edemiyor.
Sadece söylenenleri anlaması yetmez, aynı zamanda söyleneni yapması da gerekir.
3-4 yaşındaki bir çocuğun faaliyetine sahip oysa şu anda 8 yaşında.(1997)

Her işi 2 elle yapmayı öğrenmeli.

Bir şeyi yapılandırmayı ,bina gibi,öğrenmeli.

Kötü davranışlarının tek suçlusu BİZİZ.
Çünkü ona doğru davranmayı öğretmemişiz bunu herzaman yapmalıyız.

Eğer pozitif bir iş yapıyorsa asla onu kesmeyin.

Task sırasında elinden tutarak yardım ediyorum,
Güce ve yönlendirmeye ihtiyacı var.Properioception
Vücudunu kullanmayı bilmiyor.

EĞİLİRKEN POPOSU YUKARIDA OLMALI.
ELLERİYLE ÇALIŞMALI
Ama Cem oturarak yapıyor.YANLIŞ
TAKLİT OYUNU ÇOK ÖNEMLİDİR
Küçük bir çocuk için çok önemlidir.
Ses çıkararak uçak gibi diyerek yapılan oyunlar çocuk için çok önemlidir.

OYUNCAKLARI DİZMEYECEK

Her ne zaman size karşı çıkarsa hemen bir başka faaliyete geçin.
Masajdan faydalanarak mola verebilirsiniz.
Tactile (masaj)dokunma
Ağız masajı konuşması için ve yemek yemesini kolaylaştırmak için ve kendini tanıması için gereklidir.

EMEKLEMEK
Emeklerken elleri parmaklar açık olacak ve yere tam basacak parmaklar!
Beynin her iki yarıküresinin gelişmesi için ve vucudun her iki yanının aynı doğrultuda gelişmesi için emeklemesi gerekir.
Emeklerken pantolonunun cebine bir domino koyup karşı tarafa bu dominoları dizdirirseniz aynı anda 2 işi birden yaptırmış olursunuz.
Emeklemek kalem tutması ve parmak kaslarının güçlenmesi için çok gereklidir.
Emeklerken arabalarını bir tahta üzerinde ittirtebilirsiniz. seste çıkarabilir.

Çocuk ESNEK olmalı.
Cem esnek değil çünkü sensori problemi (5 duyu)çok fazla.

IŞIK TERAPİSİ
Gözüne günde 2 defa elektrik feneri tutulacak.
Fenerin orta noktasına kağıt yapıştırıp önce bir göz kapatılacak Kapalı göze tutulup 3e kadar sayılacak sonra her iki göz açılarak 12 ye kadar bir sağ göze,bir sol göze tutulacak.Sonra diğer göze geçilecek
Bu yöntem gözlerdeki hassaslığı ortadan kaldırmak içindir.

Cemin disiplini çok az.
Onun arkasında polis olmalısın.

Su ile oynamak self situmulation yani kendini uyarmadır.
Çocuğun hiçbir zaman boş oturup kendi kendisini uyarmasına izin vermeyin.

2 işi birden yapabilmeli
anlayarak yapmayı
dinleyerek yapmayı

Cem sadece konuşmayı öğrenmiş.
Vucudunu kullanmak işine gelmiyor.
O nedenle hep karşı çıkıyor.

Masaj Cem’in ilk yardımı olacaktır.

Cem kimi zaman saldırgan davranabiliyor
Seslerden etkilenince,korkunca,devamlılığı kaybolunca,kokulardan etkilenince 
Ondan korkarsanız devam edecektir.
Saldırganlığını burada bitireceğiz.
Okul için de en önemli yapmamız gereken saldırganlığını azaltmak olmalıdır.
ÇOK ŞAŞIRACAKSINIZ
Günlük aktivite çok önemlidir.
Ekmeğe yağ sürmek gibi.

Su içmek çok önemlidir.
Su içmek sakinleştirir.
Sinir sistemi için su çok önemlidir.

Onun aynası olun

Hiçbir huy ve alışkanlık geliştirememiş.
Onunla hiç kimse çalışmamış.

Sosyal yaşamı anlamalı

Dik oturmalı

MALZEME:değişik boylarda bir sürü yastık içleri plastik hammaddesiyle doldurulmuş yalnız yastıklar kumaşın bir ters bir yüzüyle dikilmiş çocuklar farklı materyallere dokunabilsinler ve beyinlerine farklı mesajlar gitsin diye.

Cem lisan konusunda oldukça yetenekli.

ONUNKÖLESİ OLMAYIN
ONUN PATRONU OLUN
SİZE Saygı DUYAR
VE ANNECİĞİM HAYATIMI KURTARDIN DER.

VESTİBULAR ÇALIŞMA( ODİTORİ)
Kulaklar için
Takla atmak
Yan yan dönmek
Döner sandalyede döndürmek
Paralel barda yapılan hareketler

Boncuk dizme
Hergün
En az 22 tane
Beraber yapın
Sen her defasında kendininkileri azalt o çoğaltsın.
İp sağ elde
Boncuk sol elde olmalı Solak değilse
Akademik eğitim alabilmesi için
OTURMALI OTURMALI OTURMALI ve çalışmalı

İŞ yapabilmeli
Kendini uyarmadan çalışmalı

Dikkati iyi değil
Sensori dengesini sağlarsa daha fazla dikkati olur.
Sensory balance x sensori integration
Duyusal denge x duyusal birleşmedir

PARALEL BAR
Paralel barda ne gibi avantajlarımız vardır.
VESTİBULAR(kulak içindeki vestibul sinirini harekete geçirerek beyinde faaliyet başlatabiliriz.
Paralel barda ileri geri yürüyüşler yaptırılmalı ve asılan halkaları kutuya sokma dersi yapılmalıdır.
Vestibular da baş ÜÇGEN i yapmak çok önemli bir terapi olmazsa olmazıdır.
Kulak içindeki yarımdaire kemikleri ve tüycükler bizim dengemizi görsel algımızı davranışlarımızı kontrol ederler
Yerde dönmek+ ters dönmek+ sandalyede dönmek + takla atmak +merdivende ters dönmek bu kemiklerin üzerlerindeki tüycükleri titreştirir ve çocuğumuz daha çabuk iyileşir,seslerden daha az rahatsız olur,gördüklerini algılayabilir,m nin w olmadığını fark edebilir sayısız faydalar sağlar.


Boş zamanı değerlendirmek otistik için çok önemlidir.

Bir dersi bitirmeden önce ona örneğin bir tane boncuk daha takmasını söylemeniz devamlılık için çok iyidir.

Kahvaltı ADL yani günlük olağan faaliyettir.Activity Daily Living=günlük olağan işler
Sofra kurmak ve kaldırmakta yardım isteyin.
Kendi yumurtasını soydurup salatalığını kestirip çayını ona koydurtun.
Öğrenmeli...

Mola verince hep aynı yere gidip oturması organize olduğunu gösterir.

Ders sırasında ses çıkartmasına izin vermeyin.
KAPA ÇENENİ diyeceksiniz.

Eğer size vurursa üzerine 20 dakika oturun ve buna izin vermeyin.

Ellerini silmeyi öğrendi.

Daima çocuğunuzla beraber yiyin.
Yalnız kalması otizmini arttırır ve ona model olmanız iyidir.

Ağır yastıklar vucuduna önce tüm ön tarafını kaplayacak şekilde yerleştirilecek sonra tüm arka vucudunu kaplayacak şekilde yerleştirilecek.

Oldukça obsessif yani tutucu.

El ve ayak parmaklarına küçük halkalar takmak takdil ve properioceptif için iyidir.
Bu sayede eldiven ve çorap giyebilir.
Ellerini hissedebilir
Motor plan yapabilir.
Renkleri öğrenebilir.



CEM’E yapılacak günlük işler
Sandalyede döndürme 10x10
Gözüne ışık tutma
Merdiven
Masaj
Günlük faaliyet
Trambolin
Amuda kalkmak
Yerde dönmek
Takla atmak
Emeklemek
Puzzlesco
Boncuk dizme
Paralelde gitmek
Birbirini ittirme
Üzerine ağırlık koymak ön ve arka
Parmaklara halka takmak
Birbirine bakmak yani taklit

Ellerinde 2 şey birden taşıdığı için zeka özürlü sayılır.

Cem otistik değil.  

Onun tanısı
Ağır sensory problemi var
Dikkat dağınıklığı sendromu var
Öğrenme problemi var

Çalışırken üniforma giydir.O zaman çalışılacağını anlar.

Lotto yapın.
Resimleri eşleştirin
Masaj yaptık
Seneye en küçük boncuk boyunu dizmeğe başlamış olacaksın
Cem yüksek fonksiyonlu

Vucudu çok zayıf

Tramboline onu hiper yapabilir.

Motorplan çalışma yastıklar kovaya atılınca

Elleri çok zayıf.
Emeklemek, deve hareketi yapmak,takla atmak, merdivene çıkmak, halka takmak , masaj merdivende ters durmak,deve hareketi elleri güçlendirir.

Gözleri çok zayıf.
Karanlıkta ışık oyunu yapmak , yastık atmak,top atmak gözleri güçlendirir.

Kendi kararını verebiliyor bu ona geleceğini verecektir.
Sağ elini daha rahat yazabilmak için kullanmalı
12/02/1998
Cem is the best boyin Izmir

Tactile
Hamur işi yaparken çokfazla dokunma duyusu çalışır.
Hamur içine boncuk koy kaybet bulsun
Hamuru bıçakla kestirdi

Balon şişirmeye çalıştılar.
Düdük çalmaya çalıştılar
Sesi yönlendirmek için iyi imiş.
Mum üflediler

Kendi vucudunu kontrol edemiyor.
Karşılıklı oturup birbirlerinin omuzlarına kollarını sırayla koydular
Taklit ve vucudunun kontrol etmeyi öğrenme çalışması imiş.
İttirme ile beraber.

Davranış programı der ki onunla BÜTÜN GÜN ÇALIŞ!!!

Tek elle çalışmayı öğrenmeli

Self situmulation yani kendini uyarma hali içindeyken onunla çalışmayı kes sonra başla!

BAŞARI BAŞARI GETİRİR-BAŞARISIZLIK BAŞARISIZLIK GETİRİR.

Ayakta durduğu zaman vucudu doğru dürüst duramıyor.

Okumak 2 işlevli faaliyettir.
Dersleri böyle seçmeliyiz.

Beni ittir diyeceksiniz.
Böylece sokakta insanlara vurmaz.

Masajın dozunu iyi ayarlamak gerekir.
Masaj rahatlatır
Masaj PASSİFTİR.
Hisler için çok iyidir
ANCAK çocuk hiçbir şey yapmaz o sırada.
Faaliyet her zaman daha iyidir.
Eğer bağırıyorsa ve iyi değilse o zaman ona masaj yap
Eğer sen istiyorsan ona masaj yap belki senin de yorgun bir günün olabilir.
Kendi gücünüzü dengeleyin.
Masaj bir mola olabilir.

DAİMA GELECEĞİNİZİ DÜŞÜNÜN

Ona hep çoraplarını siz verirseniz asla kendisi gidip bulamaz!!!

Size ve terapiste karşı kötü davranıyorsa bu şablonu(pattern) kırmanız gerekir!

Cem çok öfkeli
Çok hareketli.21/02/1998
Zamanını boşa harcıyor.
Benden(Ziva) çok korkuyor.
Ama çok yetenekli
Öğretmenden korkmadan çevreye hiçbir faaliyeti olamaz.


Sarılması insanlarla olan iyi ilişkisini gösteriyor.
Kötü yanı faaliyete devam etmeyeceği için yapması

İnatçı olması bir ritueldir.Hep öyle yapmış.Değişmeli.
Rituel ona herşeyi yerine koymakta yardımcı olur.

Günde 2 kere üstüne otur.
Hislerine iyi gelir.

Oyuncakları sol eline yakın koy böylece sağ eliyle almak için zorlanır ve çabalar.
3-4 dakikadan az süren bir ders iyi değildir.
El sallamadığı zamanlar genelde pozitif.
Mutlaka çivi oyununu yap.

Kendi başına karar verme yeteneği var.
Bu onun geleceği için iyi.
Kolay yazabilmesi için sağ elini kullanabilmeli.

Mesafe bırakıyor.
Sanki o ortamda değilmiş gibi

Eğer öğrenme güçlüğü varsa SENSORİ PROBLEMİ vardır.
ZİVA bunu halleder.

Davranış bozukluğu var sensori problemi olduğu için.

Yazmayı öğrenmesi için Emeklemesi gerekir.
Alt alta RRR
RRR
Yazacağına RA yani hece yazması daha iyidir.
Hece kartları hazırlanmalı
Patronla öğretmeye çalışın.
SA-L
ŞA-R-K-I gibi
Kopya beyin için iyi değildir.
Her zaman neler olduğunu Cem’e sorun.
Ne yaptığını anlattırın.
Her dersin sonunda ne yaptığınızı ona sorun anlatsın.

Kol sallamak hypoproperioceptik için iyidir.
Parmak uçlarına masaj yaptık
Sanki kapıya sıkıştırmış kadar kuvvetli sıktık, boğumları geri ittirdik.
Yazı yazmak için çok gerekli.

Eğer Cem’i kaybedersek bu ÇOK KÖTÜ OLACAK!

Çok ağlamak sensori problem yüzündendir.
Uykusuzluk sinir sistemi yüzündendir.

Cem gelişiyor.
Çocuklar dinamiktir, her gün daha iyiye gider.İyileşirler.

Biraz disipline olmuş
O otistik değil!!!
Bazen bağırdığı için iyi biri olamıyor.
Kendi kendine gülmek iyi değildir.

Piyano-org çalmalı
Disiplin için iyidir.


Otistik çocukta yol bilgisi yoktur.
Sorumluluk almak için çalışmalı.

Ata binmek Cem için iyi değil atın üstünde boş oturacağına faaliyet yapmalı
Activity
Yazmalı,emeklemeli,vs vs
Vucudunu kullanmayı öğrenmeli
Mutlaka YÜZMELİ!
Yüzerse daha güçlü ve vucudunu kontrol eder hale gelir.At aptal faaliyettir.
Motor plan yaratıcılıktır.

Cem artık vahşi değil.
Çocuklarla oynayabiliyor.
Gelişmeye ihtiyacı var.
Kardeşimin oğlu ITAY’dan daha fazla sensori bozukluğu var

Lisan öğrenebilmek için çok mükemmel kulaklara sahip.
Önce hece öğreteceksin.

Sırasını bekleyemiyor, çok obsessif

Kalemi tutabilmesi için çok emeklemeli.
Yazabilmek için kalemi ittirebilmelisiniz.

Faciliation=kominikasyondur(iletişim) yazmak ve okumak için gereklidir.
Wernika=beynin anlama merkezidir.
Bruke=beynin ifade merkezidir

Cem’i onurlandır.Her zaman onunla pozitif ol.
Hep ona iyi bir çocuk olduğunu söyle.
Senin diğer çocuklar gibi normal olmanı istiyorum de
Ona bu işlerin onun geleceği için olduğunu anlat.

Sakız çiğneyin.Harekettir.

Üçgen kalem getirmiş.
Çok rahat tutuluyor.

Resimli magic paper isminde bir defter.
Karaladıkça resim çıkıyor.

Bir ev çizmeyi planlayamıyor.
Çünkü hiç deneyimi yok
Hiç yapmadığı için Böylece hiç planı olamaz.

Puzzlesco
Esnek bir oyundur.
Analiz ve sentez yapar.

Her şeyi sen organize edersen o ne öğrenecek?

Trambolinde zıplamak properioceptiktir.
Properioception azlığından vuruyor.
Kendini hissetmesi gerekiyor.

Taklit organize olmayı sağlar

Konsantre olmak için vucudunu kullanmaya ihtiyacı var.
Kendini konsantre yeteneğine sahip değil
,, ,, organize ,, ,, ,,
,, güvene 
kendini kontrol yeteneğine sahip değil.
Bu kişiliğin başlangıcıdır.
Önce kendini uyarmasını bıraktır.
Ona vurup bağıracağı yerde kağıt sallamasını söyleyebilirsin.
Bağırma ve ses çıkartma de.
Kesintiye uğrat.

Böyle davranıyor çünkü babasının ilgisini çekmeye çalışıyor!

14/02/98
kendi çorabını giymeye başladı
küçük düğmeleri azcık yapabiliyor.
Tv seyrediyor patates yemeye başladı yutamıyordu
Bisiklete binmeye başladı
Yüzmeye başladı
Akülü motorsiklete biniyor
Tutmaya başladı


Boncuk dizerken ipi parmak ucuyla tutması lazımmış!!!!!!
Eğer emeklerse yapabilirmiş.

Böyle bir çocuğa öğretmek çok zordur.
Disiplin şarttır.
Eğer bir derste dikkatini kaybederse dersi biraz değiştir.

Saklambaç çok önemlidir.

Cem 9 yaşında dünyaya gelen bir çocuk gibi.
Ve şu anda her şeyi aynı anda yapmaya çalışıyor.

Düğmeyi sadece dikmeyi öğretmişsiniz.
Düğmeyi sökmeyi öğretmemişsiniz.
Hergün yapmalı
Aptal olsan yaparsın

El değiştirmesine izin verme

Sosyal olmasını istiyorum
Kalabalık caddelerde yürüyün
Yüzsün
Suda top oynasın


HER KİM BAŞKASINI SUÇLARSA BİLİNSİN Kİ ONUN MOTOR PLAN EKSİKLĞİ VARDIR

Dikkat dağınıklığı var
Ama lisanı iyi
Eğer çok çalışırsan iyileşecektir.

İşi yarım bırakmasın
Bitince toplasın
Yerine yerleştirsin

Merdiven çok önemlidir!!!!!

Eğer fırsat verilirse Cem çok iyi olabilir.
Kasları 1997 den daha iyi


04/09/1998 Moran ile çalışmalarımız
Hayat herzaman doğru gitmez
Cem hayattaki değişiklikler için hazırlıklı olmayı öğrenmeli
Sorunlarını çözebilmek için doğru cevabı bulmayı öğrenmeli

Ders çalışırken dışarısı hiçbir zaman önemli değildir.
Tek önemli olan şey şu anda burada yaptığımız iştir.

Yeni model puzzlesco da zorlandı

Geri geri gitmeyi çalıştık.

2 neden 1 den sonra gelir sorusunun cevabını bilmek için vücudumuzu tanımalıyız.
Cumadan sonra cumartesinin geldiğini sonbahardan son bahardan sonra kışın geldiğini herşeyi bedeninden öğrenecek.

Yüzünde mimikler yaparak yorulduğunu belli edecek kadar akıllı
Eğer herhangi bir şey için izin isterse istemeli

Kişilik geliştirmek için taklit oyunları oynamalısınız.
Biz küplerle bir yol yaptık

Çıtçıtları yapmak için beyin-akıl gereklidir.
Çıtçıtları çıkarmak için güç gereklidir.

Dominant-baskın bir eli yok
Sağ veya sol hep değiştiriyor.

Ben herşeyi nasıl öğrendim?
Çünkü annem söyledi

Mandal
Elbisesinin her yerine mandal taktık
Sonra başkalarına taktık
Çıkarıp odadaki eşyalara taktık
Dokunmaya karşı çok hassasmış


Onunla her zaman çok iyi kalpli olmayın böylece kaslarını ve tendonlarını kullanamaz.

boncuklar
Boncuklarla ev yapmak motor plan dır.
Boncukları renk renk dizmek görsel algı dır.
Dikkatini arttırmak için yapılır.

Konuşmak istediği zaman konuşması iyi değil.
Sen istediğinde konuşmalı

Hayat Cem için hiç de kolay değil çünkü sensleri (duyuları)çalışmıyor
Bazı sensler fazla bazıları hiç çalışmıyor.
İrrite hali bundan dolayı
Dokunmaya irritasyon gösteriyor
Koluna lastik geçirtmedi
Sensori sistemi Cem’i bu dersi bırakmaya zorladı
Çok kısa süren dikkati var maalesef.


07/09/1998 bugün konsantrasyonu oldukça iyi
dün kopyalıyordu bugün aynalayabiliyor.
Ayna modeli dünyadaki en önemli şeydir.
Tek sorun konsantrasyondur daha fazla olursa iyi iş çıkaracaktır.
Çok akıllı

Günde 2-3 kere düğme iliklet
Dik oturmalı


Parmaklarınızın GÜÇLÜ olması gerekir.
Motor plan yaparak istediğiniz şeyi istediğiniz yere parmaklarınızla koyabilirsiniz.

Her şeyin annenin sırtında olmaması gerekir.

Puzzlesco da sentez ve analiz vardır.

Çıt çıt oyununda düşünmek ve motorplan birlikte gelir.
Onun için çok zordur.
Çıtçıt taskını her gün yapmalı çünkü parmakları çok zayıf.
Çıtçıtlar takılacak ve sökülecek her ikiside çok önemli.
Çeşitli renklerde çeşitli varyasyonlarda bu oyun yaptırılacak.
2 adet bu oyundan satın al.
İster simetri,ister ayna biçiminde ,köşeler vurgulanarak,taklit yaptırılacak bu taskı hayal gücünüze göre oynatmalısınız.
Sadece tek renge bağlı kalmak otistik paterni kırmanızı zorlaştırır.
İleriki aşamada çocuğa gözlerini kapattırıp birkaç çıtçıt eklerim.
Sonra aç gözlerini ve yaptığımın aynısını yap derim.Ne yaptığımı onun bulması gerekir.


Cem stikırları vücüdunun çeşitli yerlerine yapıştırdı.
Stikırları başkalarının da vücutlarının söylenen bölümlerine yapıştırdı.
Amaç vücudunu tanımak ve tacdile yani dokunma irritasyonunu azaltmak.
Merdivene çıkarak tavana stikır yapıştırdı.
El ve ayak tırnaklaarına yapıştırdı sonra emekleyerek karşı taraftaki kutulara yapıştırdı.
Aynı anda 2 işi birden yapmak çok önemlidir.
Dinlerken yazmak gibi geleceğe dönük programlı çalışılmalı ve aynı oyundan en az 3 farklı oyun çeşidi çıkararak hayal gücünü zenginleştirmeli.


Hergün çocuğunuzla en az 1 saat oynamalısınız.

Çeşitli sertlikteki fırçalarla ve pek çok materyalle çocuğu fırçalamalısınız.
Yaklaşık yarım saat vücudunun her yerini baş ve kulaklar da dahil olmak üzere çıplak tene fırça sürdük.
Cem Moran’ı fırçalayınca Moran gerçek bir otistik çocuğun asla bir başkasına bu işlemi yapamayacağını çünkü otistiklerin başkalarının hisleri olabileceğini düşünemeyeceklerini ve başkalarının asla önemli olamayacağını o nedenle Cem’i otistik sayamıyacağını söyledi.

Otistik bir çocuğun asla 2 kübü yanyana koyamıyacağını söyledi

Makasla keserken orta parmak ve başparmak olacakmış.
Keserken önce düz çizgi sonra dalgalı en son zig-zag yapın.

Ata binmek at için aktif Cem için pasifmiş.
Yerine takla ,dönmek ve sandalyede dönmek daha yararlıymış.

06/09/1998
Çiviler ve paket lastikleriyle işe başlandı.
Önce geçirdi sonra sırasıyla çıkardı ve Moran’ın eline geçirdi.
Moran elini yüksekte tuttu. Çünkü böylece Cem’in vücudunu düz tutması gerekti
Uzanmak istemiyor çünkü vucudunu kullanmak istemiyor.

Ona çok yumuşak davranmayın çünkü o zaman kaslarını ve tendonlarını hiç kullanmaz.

Her iki elini birden kullanabilmeli.

Düğmeleri açıp kapattı.
Bluz çıtçıtlarını açıp kapattı.
Bir program geliştirmek için 15 dakika bundan 15 dakika şundan veya 1 saat ince motor 1 saat sensori şeklinde yazın.

Her gün 2-3 kere düğme iliklemeli.






MORAN’DAN OKUMA TEKNİKLERİ 1998
Aynı renk ve ebatta plastik kartlar alınır.
İskambil kağıdı boyunda
Her kart aynı renk ve boyutta olmalı!
Küçük +kısa kelimeler seçmeli ve yazmalısınız.
Kelimeler şahıs isimleri olmamalı
Evde hissedebileceğiniz basit kelimeler olmalı
Somut olmalı
Her zaman cümlede kullanabileceğiniz kelimeler olmalı
Çocuğun alışık olduğu kelimeler olmalı
Onunla birlikte oturup bu kartta örneğin “AT “ yazıyor diye okumalısınız.bu kartta “KAPI” yazıyor demelisiniz.
Sonra ona “AT” yazan kartı benim için bul deyin!
Bu kelimeler her yerde olmalı mesela oda kapısı,taxi kapısı global kelimeler.
Çocuk dünyayı da kavramalı
2-3 isimle başlayın.
Onun ismiyle başlayın!
Bundan başka dışarıda ne görürseniz yazın.
Otopark yazılarını,tuvalet işaretlerini pek çok çeşitli itiniz,girilmez,çekiniz gibi pek çok dış dünya ile ilgili yazıları bu eş boyda ve eş yazıda ve eş renkteki kartlara yazarak çocuğa okutturun.
Tuvalet işaretleri 2 kişiyi tanımlar bunlar resimdir ama biz sanki yazıymış+kelimeymiş gibi algılarız
Süpermarkette “ELMA” yazan yazılar görürsünüz.Bunları kartlara yazın,bazen elma resmi de yaparlar.
Stikerlar yapın Gülçin ve Zafer diye.
Sokaktaki işaretleri yazın örn:”TEKYÖN”
Örn:”GİRİLMEZ”
Ekmek yazın ilişkiyi kuracaktır.
15-20 kelimeden sonra HECELERE geçebilirsiniz.
Artık kartlara heceleyerek yazın
“GÜL ÇİN”
Hecelerden sonra ona HARFleri öğretebilirsiniz.
Okumak yazmaktan önemlidir.

Okumak dünya ile ilişki kurmaktır.

Okuyup anlamak çok önemlidir.

Okuyup anlamamak bir HİÇTİR!

Bilgisayardan büyük harfler yapın.
Kalın kağıda yazdırın.

Basit kelimeler seçin.
Örn:SABAH
S A B A H

Eğer seçtiğiniz kelime bir araba olsaydı ona kendi oyuncak arabalarından birini vermeniz çok akıllıca olurdu.
Ve size sokaktaki bir arabayı göstermesini isteyebilirsiniz.
Somut şeyler seçin.
Size ARABA kelimesinin harflerini sırasıyla vermeli.

Konuşma zordur.
Beynimiz çalışır!
Okumak konuşmanın başka bir formudur.

Kelimelerdeki harfleri bulup bir kelime yaratabildiği zaman KOPYALAYIP YAZACAKTIR!!!


Harfleri seçip size verdikten sonra örn:”S_A “ siz ona bu ” SA “ hecesidir
diyeceksiniz ona Ve kartlardaki kelimeleri tanıdıktan sonra çok hızlı bir şekilde kelimeleri algılayacaktır.

Şu anda senin dimağın İngilizce olarak anlamakla ve yazmakla meşgul.
Yazmak bir motor iş tir.
Eğer siz bir kelime görseniz onu yazmakla uğraşmadığınız için bu motor hareket olmazdı.
Bu yazmak olmazdı ama yazmanın başlangıcı olurdu.

Önce Cem’in ellerini çalıştırmalısın.

Önce 3 harfli kelimelerle başlayın.
Sonra 4-5 harflilere geçin.
Ve bir kelime oluşturun.

Onun istediği zaman istediği biçimde konuşması FONKSİYONEL değildir!!

21/06/1999
İsrail’deki kinikte Cem’i 13 yaşına taşıyacak programı konuştuk.

Bu program onu daha sakin ve daha organize yapmak için.
Sensori=onu sakinleştirir.

Bir resim boyadılar Cem’le Ziva üzerine numaralar olan bir resim.1 den 10 a kadar numaralar birleştirilince merdiven oldu.
Bittikten sonra resmi boyattı,üstüne çeşitli desenler yaptılar sırayla ,resmin adını yazdırdı,sonra resme eklemeler yaptılar.
Bu programın amacını açıkladı.

Ben Cem’in beni duymasını ve reaksiyon göstermesini istiyorum dedi.

Gözünü kapatıp bir torbada ne olduğunu sordu.
Bu iş sensoridir.

Cem’in akıllı olduğunu ve aktif şeyler yapmamız gerektiğini söyledi.
Pasif şeyler yapmamalıymışız.
Sturukturel işler yapmalıymışız.
Bedenini kullanacağı işler seçmeliymişiz.
Daha fazla sturukturel işlerle ,kasları daha çok gelişecekmiş.
Marketten paketleri taşımak gibi.

Atariyi hergün oynarsa iyi değil.

Beynimiz mola zamanını iyi bilirmiş.
Çerçeveye sahip olmak için iyi imiş.

ARKADAŞLIK OKULDA olurmuş!

Bir bebek oyuncağa duyusal problemini yansıtabilirmiş.

Merdivene çıkıp mandal astılar.
Sonra oradan bluzuna oradan da ipe astı.

Kutularla müzik yaptılar.
Holding ve yaratıcılığı beraber yaptılar.
Properioceptik için iyi dedi.

Kahvaltı masasını Cem’e kurdurdu.
Tabak çatal bıçak koydular.
Yumurta soydurdu.
Havuçla ellerini ovdu sonra havuçla ağzına masaj yaptı.
Havuca olan korkusunu yenmek içinmiş.
Havucu koklattı.
Yedirmedi.
Önce alışması gerekiyormuş.

Paralel barda ileri geri gittiler,halkaları attılar ,halka taşıttılar kalanı saydırdılar.matematik yaptılar.

Her zaman değişiklik yapın.direncini kırmak için iyidir.
Berber,kuaför,lokanta,araba vs değiştirin.
Aynılık iyi değildir.

Deve hareketi yazı yazmak için iyidir.
Ellerine güç gelir.

Hipovestibular ile bağımsız olamazsınız!

Teneffüsten bahsetmek çok somuttur verilen ödev neredeyse bitiyorsa.
Ama okul saatinin ne zaman biteceğini düşünmek saçmalıktır.
Şu anda onu tahmin edemez.

1999 yılında Cem yüzüyordu,piyano ve org çalıyordu,ata biniyordu, Mavi Şehir İ.Ö.Okulunda ilkokul 1e gidiyordu.
Ata biniyordu.
Bateri çaldı.
Atari oynuyordu.
Okumayı öğrendi.
Okuma bayramında sahnede repliğini okudu ve org çaldı.
Çoraplarını giyiyordu.
Bisiklete biniyordu.


Wooty’nin yaratıcı merkezi denen halk eğitim merkezi benzeri bir yerde Cem çalışma yaptı.


Top oynama oyununda
Çenenizi kapatın.
Top zaman kavramıdır.
Top için dikkat gerekir.
Çok önemlidir.

Konuşmayarak onun daha bağımsız olmasını sağlıyorum.
Onun beni taklit etmesini istiyorum ama onu sözel olarak yönlendirmeden yapmasını istiyorum.
Problemi kendi çözebilmeli
Çok fazla sensoriye ihtiyacı var.
İlaç vermeden sadece sensori çalışarak onu iyileştirebilirsin.

Eve küçük bir kız alın.
Cem’le oynasın ve sensori çalışsınlar.
Arkadaşlık yapsınlar.

Günde 400 kere elleri ile çalışmalı.

Domino oynadılar.
Dominoları sonra üst üste koydular kule yaptılar.
Paterni kırmak için

Domino memori oyunundan daha iyidir.Domino Cem için paterni kırmak demektir.
Domin0 ile pek çok varyasyonda oynayabilirsiniz.
Böylece daha esnek olur Alsancak’a trenle arabayla yürüyerek helikopterle bisikletle gidilebileceğini öğrenir.
Oyunları çeşitleyerek oynayın.
4-5 çeşit oyunu dominoyla oynayabilirsiniz.
Domino 14
2 kişi karşılıklı geçiyor.
14 domino taşını kapalı olarak dağıtıyorlar.
Sonra ortaya 1 tane açılıyor.
Aynı resim yoksa beklemede kalıyor.
Arkaya koyuyor.
Domino gelişme için çok önemlidir.


En son basamak SEÇMEKtir
Eğer çerçeveyi daraltırsam ne öğrenir?
O benim kölem olmayı öğrenir.
İtaat etmeyi öğrenir.
Eğer sorgusuz itaat edersem beynimde ne olur?
Beynim de itaat etmeyi öğrenir.

Ben şu anda dinlemeyi kestim ve bir kalem aldım.
Bu bağımsızlıktır.
Bu motorplandır.
Gelişmedir.
Beynimizde bile 3 aşama vardır.

Cem hareket edebilmek için karar vermeyi öğrenmeli
Hareket etmezse yiyecek bulamaz.
Hiperaktiviteden bahsetmiyorum o amaçsız harekettir.
Amaçsız hareketin hiçbir yararı yoktur.
Onun negatif hareket etmesine izin verme.

Sınıfta ders esnasında mola verme!
Çerçevesi olmalı
Pozitif ile negatif aktiviteyi birlikte yapma!
Örn:Masaj yaparken kağıt sallamasına izin verme!

Bazen insanlara vuruyor sonra da öpüyor.
Kısır döngü.daireyi tamamlıyor.
İzin verme.
Wooty’nin creative center’inde uğraş yaptık.
Önce bez kestik sonra bezi ıslattık.
Bu özel alçılı bir bezdi.
Sonra benim elimin üstüne sıvadık.
Elimin üstü tamamen kaplanınca heykel gibi oldu. ilginçti.

Amaç çocuğa çeşitli malzemeler dokundurarak onun direncini kırmak çeşitli faaliyetlerle beynini çalıştırmak vizyonunu açmak hayata indirgemek.

Sonra ağaç resim çerçevesinin kenarlarına poliüretan küçük kesilmiş yuvarlak çeşitli renklerde malzemeler yapıştırdı ve resim çerçevesi yaptık.

Her normak çocuk gibi okula gidebilmesi için emeklemeli+ deve gibi yürümeli+takla atmalı
TACTİLE+SENSORİ+KAS GELİŞİMİ
Bu hareketler onu geliştirir.
Self sitimulasyonunu azaltır.değişikliklerer karşı direncini kırar.
Dikkatini arttırır.ve organizasyonunu arttırır.
Okumayı ve yazmayı öğrenir ve okula gidebilir.

Sinir sistemleri doğru çalışmıyor o nedenle çok sıkıntı çekiyorlar.

Yazmak için
Ona bir resim göster.
Ne olduğunu sor.
Sonra letrasety al onunla yazdır.
Cümle zor gelirse kelime yazdır.

İki elle çalışmak omurilik için iyidir.

Özel eğitim öğretmeni Cem’e sıradan öğretmen gibi yaklaşmış onu tedavi etmemiş.
Aruzal sinir sistemi dikkatini toplamasına engel oluyor.
Ağlamak ve aruzal sinir sistemi arasında ilişki vardır.
Normal çocukların aruzal sinir sistemi uyku-gün-uyku dur.
Fakat bu CEMde değişiyor.

Eğer burada 1 haftada iyileşebiliyorsa bu demektir ki onunla yeterince çalışılmıyor!
Bu çok kötü bir gösterge!
Seramik şu an için gerekmiyor çünkü çok yetenekli.

Ona çok zor task vermeyin.
Ama kendini aptal hissettirecek oyun da vermeyin.

Birinci gün öğrenmek
İkinci gün gün eğitmek içindir.

IQ su 140    


Cem kliniğe gittiğinde kendiliğinden yerde dönmeye başladı.
Sonra ne yapmak istediğimizi sorduk emeklemeyi tercih etti.
Yerde dönmek yere yakın olmaktır ama emeklemek yerden 40 cm yukarıda olmaktır.
1haftada 40 cm gelişme göstermiştir.
Gelişme için emeklemek çok önemlidir.
Yazı yazabilmeyi sadece emekleyerek yapabilir.
Yerde dönmek ona yazı yazmasını sağlayamaz.
Bu bizim ödülümüz oldu. 
Bu bizim meyvemizdir

Eylül ayında sınıftan her gün 2 dakika daha fazla çıkmalısın.
Esas sorun Cem değil öğretmendir.
Sen ona Cem i öğretmelisin.
Cem’i bir kızın yanına oturtmasını söyle.
Kuvvetli bir kızın yanına otursun.
O kızı evine davet et

Merdivende hiç self sitimulasyon yapamaz harika bir faaliyettir.

Bir liste yapın.
Odasını temizletin.çamaşıra yardım etsin.makineye yerleştirsin.
Bardakları yerleştirsin çatalları yerleştirsin.günlük işlere yardımetsin alış-verş yapsın.
Ablası en azından haftada 1 saat ondan sorumlu olsun.
Eğer iyi giderse haftada 2 saate çıkarın.
Eğer ilerideki bir zamana ertelemesi gerekirse mutlaka ona söyleyin.
O daha büyük ve yapabilir.
Sorumluluğunu bilmesi anne-babanın yaşlanması halinde işe yarayacaktır.
Bu benim görevim diyebilecektir.
Kızının kişiliğini geliştirerek Cem’e yardım etmesini sağlayabilirsin.
Ama kızınıda unutmamalısın.

Üçünüzün birlikte program yapması harika olur.
CEM’in sorumluluğunu üstlenirse birbirlerini SEVMEYE BAŞLARLAR.

Kızın problemin içinde olmak istiyor.

TRAMBOLİNE
Beyin için iyidir.

Diğer aşama
GROSS MOTOR=constractive
Dans, folklor gibi.

Cem'in 1998 den itibaren terapi ve faaliyetleri videoCd lerdedir.


25 Kasım 2000 İzmir
Ziva Otistik çocuklar için Elem -Oder işbirliği projesi kapsamında Hilton otelinde bir tanıtım konferansı vermek amacıyla İzmir'e geldi.
Egemenlik Evi'nde ve Hilton'da konuşmalar yaptı.
Pazartesi günü ise Oder Başkanının oğluna model olması için Cem'den yardım istedi.
Cem 3 gün boyunca Başkanın evinde Ziva ile çalıştı ve Zivanın gösterdiği teknikleri seve seve yaptı.
Hem de aileyi teselli ederek."Üzülme Alev Teyze,eskiden bende böyleydim ama bak emekledim,taka attım,yerde yan yan döndüm sonunda iyileştim" dedi.
Ziva ile Erk'in ve Cem'in terapileri kasette kayıtlı.Alev Lekesiz'de.
Ziva Kasım 2000 de Cem'in İzmir'de Tedavi gördüğü kliniğe giderek orada bilgiler aldı ve kendi geliştirdiği holding tekniğini onlara gösterdi.
Bu teknik iki kişinin fiziksel olarak birbirlerini taklit etmesine dayalı bir teknik.
İki kişi karşılıklı olarak yere oturuyorlar ve terapist ne yaparsa çocuktan aynısını yapması bekleniyor.
Tam bir sessizlik içinde veya terapistin çıkardığı sesleri bile taklit etmerli.
Böylece otistik çocuk dünya ile bağlantı kurabiliyormuş.
Bu terapinin fotoğraflarını hüseyin Nazlı ve Eşi ile olan ortak çalışmaları özel Deniz Ö.E. kliniğindedir.
Ziva'ya göre bir eğitimci kendi vücuduyla barışık olmalı ki çocuğun zaten kapalı olan dünyasını açabilsin.
Klinikte pek çok şeyin benim tarafımdan yönlendirilme ile yaptırıldığını görünce hem beni hem de terapistleri kutladı.
Bir anneye değer verip onun görüşlerine göre terapi yapmalarını o insanların öğrenmeye ve yeniliklere açık olduğunu söyledi.
Ziva 2000 yılında Cem'i inanılmaz gelişmiş buldu ve Cem'i tebrik etti.

01/06/2001
Bu tarihlerde Moran davetimiz üzerine İzmir'e geldi ve Cem ile çalıştılar.
Moran'ın görüşleri çok olumlu oldu.
Cem artık daha bağımsız olmuş.
Kendi başına daha fazla davranış geliştirebiliyormuş.
Gross-motor hareketleri daha iyi imiş.
Algılaması daha iyi imiş.
Motor hareketleri yaparken 1 saat yeterli imiş.
Çoraplar mutlaka çıkacak.
Cem yavaş yavaş ergenliğe geçeceği için kıyafetlerini sadece banyoda veya kendi odasında değiştirmesine izin vermeliymişim.
Tuvalette iken kapı mutlaka kapalı olacakmış.
Sadece tek başına tuvalete girecekmiş.
Altını asla simeyin ancak kontrol edebilirsiniz!
Bebekler için olan ıslak bezden satın alınacakmış.
Artık onu siz yıkamayın.
Kendini yıkamaya başlamalı imiş.
Kendi başına sabunlanmalı onu yapabilir.
Başlangıçta küçük bir tabureye oturup onu yönlendirin.
Şimdi bunu yap şimdi şunu yap diye.
Ve bırakın kendisi yapsın!!
Bu çok önemlidir çünkü bu bir oğlanın ilk defa kendisi için yalnız olarak bir şey yapabildiğini gösterir.
Eğer onu kendinizden ayırabilirseniz sokakta siz olmadan da yalnız başına gidip gelebilir.

İleride masturbasyonu sadece odasında yapmasına izin verin!!!!
Arabada değil!
Anneannesinde değil!!!
Sadece odasında!!!
Tatilde değil
Sadece evde ve odasında!!!!
Kendini kontrol edebilmeyi öğrenmeli!!!!
Olmadan önce onun hakkında konuşmak zorunda değilsin.
Eğer olursa "o senin bir sırrındır" diyeceksin "kimseye söyleme"diyeceksin



Israrlı davranışlar takıntı obsessifliktir.
Bir paterndir.şablondur.
Bir alışkanlıktır.

Kapıyı açık tutun,
Yatakları ayırın,
Banyoyu yalnız yapsın
Mayosuz asla yüzmesin.

Sarılmak!!!
Diyebilirsin ki "ben senin annenim,bana sarılabilirsin"
Ablana sarılabilirsin,teyzene,anneannene,babana...
Sadece aileden olanlara sarılabilirsin.
Sadece aileden olan kişilerin kucağına oturabilirsin.
Sadece aileden olan kişileri koklayabilirsin.
AİLE ve DİĞER İNSANLAR arasındaki İlişkilerin kurallarını öğret.
Hala sosyalliği bilmiyor.
Bunu söyleyebilirsin.
Bunu söyleyemezsin diye öğret.
Bunu da sadece aile arasında söyleyebilirsin.


Matematik çalıştılar.
Sensory sınıfında zannediyor kendini
Daha fazla konsantrasyonu var.
Puzzle iyi bir terapi oyuncağı değildir çünkü şekli vardır.
Ama puzzlesko iyidir. Şekilsizdir.
Çocuk sadece resme bakarak konuyu anlamalıdır.


"Doğru davran"

"Yoksa odana gidersin" deyin

Bu bir ceza değildir.
Odanda herseyi yapabilirsin.
Fakat başka yerde DOĞRU DAVRAN malısın.
Nasıl bir davranış sergileyeceğin bulunduğun yere bağlıdır.
Bir restoranda,okulda,sokakta,butikte,bakkalda farklı davranırız.
Masturbasyon bile bir davranış biçimidir.Yeri ve zamanı farklıdır.


Küçük boncuk dizdiler.
Yarım saatlik bir iş.
Sıra sıra yaparak yazı yazmanın temeli atılır.
Çubuklar hafif materyal olduğu için zor geldi.

Matematikte başarmak istiyorsa ondan korkmamalı.
Ağır cisimler aldırın ve saydırın.
Çatal,kaşık
Beraber sofra kurdurun.
Böylece hissedebilir.
Hafif maddedler uçucudur.
O da onlarla uçmaya başlıyor.

Matematikten sonra daha yumuşak olacak.

İşaret post it lerle çalıştık.
Herbirinin üzerine 1 harf yazdık
Son harfine devam ettir dedi
Cem-moran-nesrin-n...

Onu sen yüreklendir.
Kuvvetlendir.
Onun için çok zorolduğunu kabul et.
HayatCem için çok zor.
Onun için üzüldüğünü söyle.é
"seni anlıyorum "diyecekmişsin.

Moran Cem'i çok beğendi.Son görüşmemize göre inanılmaz gelişme kaydettiğini söyledi.

Gelişmesini inanılmaz buldu ve 12/08/2001 tarihinde bir rapor gönderdi.
Buna göre Cem artık otistik DEĞİL
Lisan ve kominikasyon seviyeleri NORMAL

Şu anda davranış üzerinde çalışılıyor.
Sensory sistemini dengeye oturtmak,ince motor yeteneklerini geliştirmek için çalışmalarına devam etmeli.
Normal bir okula giderek normal çevreden faydalanmalı.
































Cem Hüseyin Nazlı'nın kliniğine aralıklarla 1993-1994-1995 tarihlerinde ve sonra 1998 den 1999 haziran a kadar Hüseyin Nazlı ile haftada 4 gün 1er saat 1999 Eylül den 2001 Martına kadar Mine Nazlı ile haftada 5 gün günde 2 saat ders alarak çalıştı.
Sensory+ konuşma+ocupation therapy+ışık terapisi+aroma terapi+kulaklık terapisi+okuma ,yazma çalışmaları yapıldı.
Cem'e konuşmayı 1993 de Hüseyin Nazlı ve Okumayı 1998 de yine Hüseyin Nazlı öğretti.
Fatma Çiğdem ise sensory çalıştırdı.
Parmak eşeli çalıştılar ve org çalmaya başlayabildi.
Ekonomik kriz yüzünden çalışmalara ara vermek zorunda kaldık

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder